تعریف حسابرسی عملیاتی:
گسترش دامنه رسیدگی های حسابرسی به کلیه فعالیت های سازمان. در واقع ما در حسابرسی عملیاتی به فعالیت هایی رسیدگی می کنیم که در فرآیند حسابرسی صورت های مالی به آنها رسیدگی نشده است ، استفاده از حسابرسی عملیاتی به جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف و همچنین فرصت ها و تهدید ها برای افزایش اثر بخشی وکارایی و صرفه اقتصادی است.اطلاعات حاصل از این نوع حسابرسی برای درون سازمان(مدیران داخلی) مفید خواهد بود.
3E:
- صرفه اقتصادی (Economy) :
در این مورد حسابرس عملیاتی به این پرسش پاسخ میدهد که آیا اصل صرفه جویی ، به اقتصادی ترین شکل ممکن انجام شده؟
- کارایی (Efficiency):
سوال اساسی این بخش این است که آیا سازمان مسدولیت های خود را با حداقل تلاش انجام می دهد؟
- اثر بخشی (Effectiveness) :
در این بخش حسابرس عملیاتی نتایج حاصل شده از عملیات را مورد ارزیابی قرار میدهد.
واضح است که این سه گانه کاملا بهم مرتبط بوده و مسیر ارتباط آنها را این چنین میتوان بازگو کرد:
ارتباط بین کارایی و صرفه ی اقتصادی و تاثیر آن بر نتایج به دست آمده را میتوان به حرکتی الاکلنگی تشبیه کرد به این معنی که باید موازنه ای جهت دستیابی به مقدار های لازم از هر کدام ایجاد شود ، موازنه مطلوب زمانی برقرار میشود که هزینه عملیات بدون کاهش کایی و اثر بخشی در حداقل ممکن باشد که این همان تحقق صرفه ی اقتصادی عملیات است در همان زمان نتایج عملیات را باید با کمترین هزینه و بدون فدا کردن نتایج انجام داد و این به معنی تحقق کارایی است.( مهیمنی،محمد،1390،حسابرس،52)
البته شاید حسابرسی عملیاتی را وظیفه ی ذاتی مدیر بدانید اما معیار های ارزیابی و اندازه گیری همیشه به روشنی تعریف نمیشوند.